تورم گرههای لنفاوی معمولاً نشانه ابتلا به یک عفونت عمومی است اما ممکن است علامتی از ابتلا به بیماریهایی نظیر اختلالت سیستم ایمنی بدن یا به ندرت ابتلا به نوعی سرطان باشد. گرههای لنفاوی، ساختارهای کوچک و دایرهای شکلی هستند که نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن دارند. به تورم گرههای لنفاوی، تورم غدد هم گفته میشود. در این مقاله، ما به علل تورم غدد لنفاوی، زمان مراجعه به پزشک و روشهای درمانی آن میپردازیم.
منظور از کشاله ران چیست؟
کشاله ران، قسمت فوقانی پا و بین زیر شکم و بالای ران است. کشاله ران در هر دو طرف بدن و در چین و چروکهایی قرار دارد که پا را به قسمت بالا تنه متصل میکند. کشاله ران روی مفصل لگن قرار دارد و چند عضله از عضلات پا در این قسمت قرار گرفتهاند. گروهی از غدد (گرههای لنفاوی) در کشاله ران قرار دارند که به طور عادی نمیتوانید آنها را احساس کنید. کشاله ران همچنین شامل کانال اینگوینال است. کانال اینگوینال مسیری برای عبور ساختارهایی مانند رباطها برای عبور زا بین شکم و کشاله ران هستند.
مهمترین علل تورم کشاله ران چیست؟
تودههای متورم در هر قسمتی از کشاله ران چه به سمت استخوان چه به سمت خارج از استخوان ممکن است به وجود آیند و اندازه آنها نیز متفاوت است. مهمترین علل تورم و ایجاد تودهها در کشاله ران عبارتند از:
عفونتهای پوستی
این شامل عفونتهایی نظیر دملها یا آبسهها میشود. گاهی اوقات ممکن است عفونت در اطراف فولیکولهای مو ناحیه تناسلی ایجاد شود به خصوص اگر پوست در این قسمت به دلیل تراشیده شدن یا اپیلاسیون به دلیل مالیده شدن به هم دچار آسیبدیدگی شده باشد. این تودهها قرمز یا صورتی رنگ بوده و دردناک هستند و لمس آنها باعث آزار شما میشود. ممکن است درد آنها بسیار ناچیز باشد یا دچار آبسههای بسیار بزرگ شوند.
هیدرادنیتیس سوپراتیوا یک بیماری مزمن پوستی است که باعث ایجاد مکرر تودههای چرکی (دمل یا آبسه) میشود.
تورم غدد لنفاوی
غدد لنفاوی تودههای کوچکی هستند که در همه قسمتهای بدن وجود داشته و بخشی از سیستم ایمنی بدن برای مقابله با عفونتها محسوب میشوند. معمولاً، شما نمیتوانید غدد لنفاوی خود را حس کنید اما اگر آنها متورم شوند به صورت توده یا تودههایی احساس میشوند. کشاله ران قسمتی از بدن است که ممکن است دچار این عارضه شود. شایعترین دلیل تورم غدد لنفاوی، عفونت است. غدد لنفاوی کار خود را انجام میدهند و با عفونتها مقابله میکنند. عفونتهای اطراف کشاله ران ممکن است باعث تورم گرههای لنفاوی شوند. به طور مثال، عفونتهای ناشی از بیماریهای مقاربتی، عفونتها یا بثورات پوستی. غدد لنفاوی همچنین ممکن است در واکنش به عفونتهایی که بر کل سیستم تأثیر میگذارند مانند تب غدهای، آبله مرغان یا آنفولانزا دچار تورم شوند. زمانی که غدد لنفاوی به دلیل وجود عفونت متورم میشوند، معمولاً پس از رفع عفونت به اندازه اصلی خود بازمیگردند.
به ندرت، غدد لنفاوی ممکن است به دلیل ابتلا به سرطان متورم شوند. سرطانهای سیستم خون مانند لیمفوما یا لئوکائمیا نیز ممکن است باعث تورم غدد لنفاوی شوند. سرطانهای قسمتهای دیگر بدن نیز ممکن است به گرههای لنفاوی گسترش یافته و باعث بزرگتر شدن این غدد شوند. غدد لنفاوی که به دلیل ابتلا به نوعی سرطان متورم شدهاند، سخت و سلب میشوند و اندازه آنها مانند تورم ناشی از وجود تورم کاهش نمییابد. آنها معمولاً به کندی رشد میکنند در حالی که تورم غدد لنفاوی ناشی از وجود عفونت معمولاً به طور ناگهانی اتفاق میافتد.
برخی دلایل نادر تورم غدد لنفاوی عبارتند از سارکوئیدوز، لوپوس اریتماتوز سیستماتیک، اچ آی وی.
فتقها
فتق زمانی اتفاق میافتد که بخششی از بدن به دلیل ضعف عضلانی یا ضعف بافتهای اطراف آن بیرون بزند. کشاله ران یکی از محلهایی است که معمولاً دچار فتق میشود. سه نوع فتق در این قسمت از بدن اتفاق میافتد که عبارتند از:
- فتق اینگوینال – بیشتر در مردان دیده میشود.
- فتق فیمورال – بیشتر در زنان دیده میشود.
- فتق برشی – در قسمتهایی که قبلاً تحت عمل جراحی قرار گرفته یا دچار آسیبدیدگی شده است دیده میشود.
فتق معمولاً بسیار نرم است و در زمانی که دراز میکشید تو میرود. اگر بافت داخل فتق گیر کند ممکن است سخت و دردناک شود. در این صورت، شما باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. در کشاله ران نیز معمولاً فتق اتفاق میافتد.
علل دیگر ابتلا به تورم کشاله ران چیست؟
تودههای پوستی دیگر
به غیر از عفونت، بیماریهای پوستی دیگر نیز ممکن است باعث تورم کشاله ران شوند که برخی از آنها عبارتند از:
- تودههای پر از مایع (کیستها)
- زگیلها. زگیلها، تودههای پوستی هستند که به دلایل ویروسی ایجاد میشوند. زگیلهایی که در اطراف ناحیه تناسلی ایجاد میشوند، زگیلهای تناسلی نامیده میشوند و ممکن است در اثر روابط جنسی منتقل شوند.
- تومورهای پوستی. این تومورها غیر سرطانی هستند (مانند پاپیلوماس) البته ممکن است سرطانی و بدخیم هم باشند. معمولاً سرطان در کشاله ران ایجاد نمیشود زیرا این قسمت از بدن به اندازه قسمتهای دیگر در معروض نور خورشید قرار ندارد.
تودههای چرب
تودههایی که از لایههای چربی زیر پوست ایجاد میشوند، لیپوماس نامیده میشوند. این تودهها بسیار شایع هستند و در هر قسمتی از بدن که بافت چربی داشته باشد ممکن است ایجاد شوند. این تودهها کاملاً نرم بوده و معمولاً بیخطر هستند.
اتساع عروق خونی
گاهی اوقات یک شریان یا ورید ممکن است متورم شده و باعث ایجاد یک توده شود. شریان متورم شده در کشاله ران، آنورییسم فیمورال نامیده میشود. ورید متورم نیز واریس نامیده میشود و اگر در کشاله ران باشد به آن واریس سافنا میگویند.
بیضه نزول نکرده
زمانی که نوزاد پسر در رحم مادر رشد میکند، بیضههای او به تدریج به سمت داخل شکم در زیر کیسه بیضه و در زیر آلت وی رشد میکند. گاهی اوقات بیضهها در این مسیر گیر میکنند و گاهی اوقات نیز به شکل تودههای کوچکی در کشاله ران احساس میشوند. نوزادان پسر باید از بدو تولد تا 6 هفته پس از آن برای اطمینان از صحت قرار گرفتن بیضهها در کیسه، مورد معاینه قرار بگیرند. اگر بیضهها تا 6 ماهگی پایین نیایند باید برای قرار دادن آنها در محل درست عمل جراحی انجام شود.
علت درد در کشاله ران چیست؟
درد در ناحیه کشاله ران ممکن است به دلایل دیگری به غیر از وجود تورم نیز بروز کند. شایعترین دلیل این درد وجود مشکل در لگن به خصوص مشکلات ناشی از فرسودگی و پارگی (استئوآرتریت لگن) است. یکی دیگر از دلایل شایع درد، کشیدگی یا پارگی عضلات کشاله ران است که معمولاً به دلیل آسیبدیدگیهای ورزشی رخ میدهد. آسیبدیدگیهای ورزشی نیز ممکن است باعث ایجاد درد در ناحیه کشاله ران شوند.
تشخیص علل تورم کشاله
تشخیص علت تورم گرههای لنفاوی در کشاله ران با بررسی سوابق پزشکی و جنسی توسط پزشک انجام داده میشود. پزشک از شما در مورد علائمی مانند زمان شروع تورم گرههای لنفاوی سؤال میکند. از آنجا که برخی داروها ممکن است باعث لینفاودنوپاتی شوند، پزشک از شما در مورد داروهایی که مصرف میکنید نیز سؤالاتی میپرسد. پزشک ممکن است نیاز به انجام برخی آزمایشها نیز داشته باشد که عبارتند از:
- معاینه فیزیکی. پزشک اندازه گرههای متورم لنفاوی شما را اندازهگیری کرده و قوام، درد و گرمای آن را نیز مورد بررسی قرار میدهد. آنها همچنین شما را برای بررسی علائم و لیمفادنوپاتی دیگر و علائم عفونتها و بیماریهای دیگر مورد معاینه قرار میدهند.
- آزمایش ادرار. ممکن است از شما خواسته شود که برای بررسی علائم عفونتهای ادراری یا عفونتهای دیگر، آزمایش ادرار نیز بدهید.
- تست پاپ. در تست پاپ، دهانه رحم برای بررسی وجود سلولهای غیرطبیعی و سرطان دهانه رحم مورد آزمایش قرار میگیرد. آزمایش HPV نیز ممکن است انجام شود که به سرطانهای زیر ممکن است مرتبط باشد:
- وولوا
- واژن
- دهانه رحم
- مقعد
- تست عفونتهای مقاربتی. در صورت احتمال ابتلا به عفونتهای مقاربتی، همراه با سواپ دهانه رحم و آزمایش خون و ادرار، سواب مجاری ادرار و تستهای عفونتهای مقاربتی دیگر نیز ممکن است انجام شود.
- آزمایشهای خون. برخی آزمایشهای خون نیز به تشخیص بیماریهای زمینهای نظیر عفونتها و لوکمیا کمک میکنند. تجویز آزمایشهای خون به این که پزشک دلیل تورم را چه بداند بستگی دارد. برخی از آزمایشهای خون عبارتند از شمارش کامل خون، کشت خون و تست اچ آی وی.
- آزمایشهای تصویری. پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش تصویری را نیز برای کمک به تشخیص منشأ عفونت یا تومور انجام دهد. آزمایشهای تصویری که برای این منظور انجام میشوند عبارتند از اولتراسوند شکم، لگن و کشاله ران یا سی تی اسکن قسمت آسیب دیده.
- بایوپسی گره لنفاوی. اگر آزمایشهای دیگر به تشخیص کمک نکنند یا احتمال ابتلا به سرطان وجود داشته باشد، نمونهبرداری یا بایوپسی از گرههای لنفاوی توصیه میشود. یک نمونه از گره لنفاوی برداشته میشود و در برخی موارد نیز ممکن است کل غده لنفاوی برداشته شود. پزشک معمولاً بزرگترین گره لنفاوی را برای نمونهبرداری انتخاب میکند.
درمان تورم کشاله ران چیست؟
روشهای درمانی متفاوت بوده و به علت تورم کشاله ران بستگی دارد. یک روش منحصر به فرد برای درمان همه تودهها در کشاله ران وجود ندارد. زمانی که پزشک به علت تورم پی برد، روش درمانی را انتخاب میکند. اقدامات درمانی به علت تورم گرههای لنفاوی بستگی دارد. اگر علت تورم، ابتلا به عفونت باشد، درمان به نوع عفونت بستگی دارد و احتمالاً شامل درمانهای موضعی، خوراکی یا ترکیبی از هر دو میشود.
برخی روشهای درمانی عبارتند از:
- آنتیبیوتیکهای موضعی برای عفونتهای پوستی
- کرمهای ضد قارچ بدون نیاز به نسخه پزشک برای پای ورزشکاران یا خارش
- داروهای عفونت مخمر بدون نیاز به نسخه پزشک مانند کرمها و شیافهای طبی
- آنتیبیوتیکهای خوراکی برای درمان عفونتهایی نظیر عفونتهای ناشی از ابتلا به بیماریهای مقاربتی
- داروهای ضد ویروس مانند والاسیکلوویر (والترکس) و آسیکلویر (زوویراکس) برای تبخالهای تناسلی
- درمانهای ضد ویروسی برای اچ آی وی
اگر دلیل تورم گرههای لنفاوی، ابتلا به سرطان باشد، درمان به نوع سرطان، مرحله بیماری و سن و سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. برخی روشهای درمانی در این موارد عبارتند از:
- شیمی درمانی
- رادیوتراپی
- ایمونوتراپی
- درمانهای هدفمند
- پیوند سلولهای بنیادی
- عمل جراحی